Skip to content

#44 Luistereditie – Demonstratierecht vrijwel onbeschermd (#82.9)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 9: Net als het recht tot vereniging wordt het recht tot vergadering en betoging (waar ook het demonstratierecht onder valt) niet direct uitgedeeld door de Grondwet, maar wel vagelijk “erkend”. En zoals wel vaker kan iedere wet inbreuk maken op deze “erkenning”. De burgemeester mag alleen inbreuk maken met het oog op drie open normen (gezondheid, verkeer, orde), die bij een beetje protest al snel in beeld komen.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Wet openbare manifestaties (https://wetten.overheid.nl/BWBR0004318/2010-10-10 ); Internationaal Strafhof hard geraakt door sancties VS: ‘Ik schrik hiervan’ (NOS op 15-5-2025, https://nos.nl/artikel/2567417-internationaal-strafhof-hard-geraakt-door-sancties-vs-ik-schrik-hiervan ); Loper bij paleis waait weg (NOS op 24-6-2025, https://nos.nl/video/2572362-loper-bij-paleis-waait-weg ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Artikel 175 Gemeentewet (https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0005416&titeldeel=III&hoofdstuk=XI&artikel=175&z=2025-02-12&g=2025-02-12 ); Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_nld ); Tweede Kamer debatteert over demonstratierecht: inperken of niet (NOS op 22-1-2025, https://nos.nl/artikel/2552773-tweede-kamer-debatteert-over-demonstratierecht-inperken-of-niet ); Kabinet: totaalverbod op gezichtsbedekkende kleding van demonstranten kan niet (NOS op 10-1-2025, https://nos.nl/artikel/2551207-kabinet-totaalverbod-op-gezichtsbedekkende-kleding-van-demonstranten-kan-niet ).

Stem Grondwet: Sara Sloan

Demonstratierecht vrijwel onbeschermd (De snijtafel #82.9)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 9: Net als het recht tot vereniging wordt het recht tot vergadering en betoging (waar ook het demonstratierecht onder valt) niet direct uitgedeeld door de Grondwet, maar wel vagelijk “erkend”. En zoals wel vaker kan iedere wet inbreuk maken op deze “erkenning”. De burgemeester mag alleen inbreuk maken met het oog op drie open normen (gezondheid, verkeer, orde), die bij een beetje protest al snel in beeld komen.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Wet openbare manifestaties (https://wetten.overheid.nl/BWBR0004318/2010-10-10 ); Internationaal Strafhof hard geraakt door sancties VS: ‘Ik schrik hiervan’ (NOS op 15-5-2025, https://nos.nl/artikel/2567417-internationaal-strafhof-hard-geraakt-door-sancties-vs-ik-schrik-hiervan ); Loper bij paleis waait weg (NOS op 24-6-2025, https://nos.nl/video/2572362-loper-bij-paleis-waait-weg ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Artikel 175 Gemeentewet (https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0005416&titeldeel=III&hoofdstuk=XI&artikel=175&z=2025-02-12&g=2025-02-12 ); Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_nld ); Tweede Kamer debatteert over demonstratierecht: inperken of niet (NOS op 22-1-2025, https://nos.nl/artikel/2552773-tweede-kamer-debatteert-over-demonstratierecht-inperken-of-niet ); Kabinet: totaalverbod op gezichtsbedekkende kleding van demonstranten kan niet (NOS op 10-1-2025, https://nos.nl/artikel/2551207-kabinet-totaalverbod-op-gezichtsbedekkende-kleding-van-demonstranten-kan-niet ).

Stem Grondwet: Sara Sloan

#43 Luistereditie – Politieke partijen verbieden kan allang (#82.8)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 8: Artikel 8 deelt niet onomwonden een recht tot vereniging uit, maar “erkent” een dergelijk recht wel, wat dat ook moge betekenen. Verenigingen mogen alleen verboden worden middels een specifieke wet en dat alleen in het belang van de openbare orde. De wet die hiervoor gebruikt werd (artikel 2:20 van het Burgerlijk Wetboek), was echter lange tijd niet specifieker dan artikel 8 zelf. Openbare orde is een comfortabel breed begrip als je verenigingen wilt verbieden. Toch is het begrip onlangs nog “verruimd”. Een “verruiming” specifiek voor politieke partijen is onderweg. Het is niet duidelijk hoe deze verruimingen meer verbodsmogelijkheden gaan creëren dan er al waren.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Hoge Raad verbiedt pedoclub Martijn (AD op 18-4-2014, https://www.ad.nl/binnenland/hoge-raad-verbiedt-pedoclub-martijn~a49b82a0/); Artikel 20 Burgerlijk Wetboek Boek 2 (https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0003045&boek=2&titeldeel=1&artikel=20&z=2025-01-01&g=2025-01-01); ECLI:NL:HR:2014:948 (https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2014:948 ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Nieuwe wet politieke partijen moet verbod mogelijk maken (NOS op 22-12-2022, https://nos.nl/artikel/2457446-nieuwe-wet-politieke-partijen-moet-verbod-mogelijk-maken ); Rechter verbiedt en
ontbindt partij CP’86 (Reformatorisch Dagblad op 18-11-1998, https://www.rd.nl/oud/981118home.html?pg=vp%2F981118vp01.html ); Refah Partisi (the Welfare Party) and Others v. Turkey [GC] – 41340/98, 41342/98, 41343/98 et al. (Europees Hof voor de Rechten van de Mens op 13-2-2003, https://hudoc.echr.coe.int/app/conversion/pdf/?library=ECHR&id=002-5004&filename=002-5004.pdf ); Voorgestelde wet op de politieke partijen (https://www.tweedekamer.nl/downloads/document?id=2025D21062 ); WPP op wetgevingskalender (https://wetgevingskalender.overheid.nl/Regeling/WGK010067 ); FVD beweegt zich in het hart van een steeds groter pro-Russisch netwerk (Steven Derix en Wilmer Heck voor NRC op 6-5-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/05/06/fvd-in-hart-van-steeds-groter-pro-russisch-netwerk-a4198106 ); Klimaatactivisten weggehaald van A12 (NOS op 5-4-2025, https://nos.nl/video/2562454-klimaatactivisten-weggehaald-van-a12 ).

Muziek promo: Harry Merry – We Render Exaggeration Patient
Stem Grondwet: Sara Sloan

Politieke partijen verbieden kan allang (De snijtafel #82.8)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 8: Artikel 8 deelt niet onomwonden een recht tot vereniging uit, maar “erkent” een dergelijk recht wel, wat dat ook moge betekenen. Verenigingen mogen alleen verboden worden middels een specifieke wet en dat alleen in het belang van de openbare orde. De wet die hiervoor gebruikt werd (artikel 2:20 van het Burgerlijk Wetboek), was echter lange tijd niet specifieker dan artikel 8 zelf. Openbare orde is een comfortabel breed begrip als je verenigingen wilt verbieden. Toch is het begrip onlangs nog “verruimd”. Een “verruiming” specifiek voor politieke partijen is onderweg. Het is niet duidelijk hoe deze verruimingen meer verbodsmogelijkheden gaan creëren dan er al waren.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Hoge Raad verbiedt pedoclub Martijn (AD op 18-4-2014, https://www.ad.nl/binnenland/hoge-raad-verbiedt-pedoclub-martijn~a49b82a0/); Artikel 20 Burgerlijk Wetboek Boek 2 (https://wetten.overheid.nl/jci1.3:c:BWBR0003045&boek=2&titeldeel=1&artikel=20&z=2025-01-01&g=2025-01-01); ECLI:NL:HR:2014:948 (https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:HR:2014:948 ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Nieuwe wet politieke partijen moet verbod mogelijk maken (NOS op 22-12-2022, https://nos.nl/artikel/2457446-nieuwe-wet-politieke-partijen-moet-verbod-mogelijk-maken ); Rechter verbiedt en
ontbindt partij CP’86 (Reformatorisch Dagblad op 18-11-1998, https://www.rd.nl/oud/981118home.html?pg=vp%2F981118vp01.html ); Refah Partisi (the Welfare Party) and Others v. Turkey [GC] – 41340/98, 41342/98, 41343/98 et al. (Europees Hof voor de Rechten van de Mens op 13-2-2003, https://hudoc.echr.coe.int/app/conversion/pdf/?library=ECHR&id=002-5004&filename=002-5004.pdf ); Voorgestelde wet op de politieke partijen (https://www.tweedekamer.nl/downloads/document?id=2025D21062 ); WPP op wetgevingskalender (https://wetgevingskalender.overheid.nl/Regeling/WGK010067 ); FVD beweegt zich in het hart van een steeds groter pro-Russisch netwerk (Steven Derix en Wilmer Heck voor NRC op 6-5-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/05/06/fvd-in-hart-van-steeds-groter-pro-russisch-netwerk-a4198106 ); Klimaatactivisten weggehaald van A12 (NOS op 5-4-2025, https://nos.nl/video/2562454-klimaatactivisten-weggehaald-van-a12 ).

Muziek promo: Harry Merry – We Render Exaggeration Patient
Stem Grondwet: Sara Sloan

#42 Luistereditie – Krankzinnig geformuleerd censuurverbod wordt niet nageleefd (#82.7)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 7: De vrijheid van meningsuiting wordt door artikel 7 op verschillende manieren gereguleerd, afhankelijk van of de uiting via drukpers, radio/televisie, of een ander medium plaatsvindt. Volstrekt onzinnig, maar in de praktijk maken de verschillen weinig uit, deels omdat ze klein zijn en deels omdat het artikel toch bijna niets doet. De kern is dat uitingen niet op voorhand mogen worden tegengehouden. Dit gebeurt echter wel. Zodra de uiting heeft plaatsgevonden, biedt artikel 7 geen bescherming meer.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Artikel 10 in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_nld ); Khalid Kasem gaf omkoping toe aan Peter R. de Vries, presentator legt werk neer (Yelle Tieleman en Chiel Timmermans voor AD, 5-1-2024, https://www.ad.nl/binnenland/khalid-kasem-gaf-omkoping-toe-aan-peter-r-de-vries-presentator-legt-werk-neer~a89d99ac/ ); Royce de Vries spant kort geding aan tegen AD (12-1-2024, https://www.ad.nl/binnenland/royce-de-vries-spant-kort-geding-aan-tegen-ad~a66c0311/ ); Geheim vonnis AD-zaak: rechter besloot tot censuur vanwege risico op ‘rationeel moeilijk te verklaren’ aanslagen (Marcel Haenen en Bart Hinke voor NRC, 21-3-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/03/21/geheim-vonnis-ad-zaak-rechter-besloot-tot-censuur-om-risico-op-rationeel-moeilijk-te-verklaren-aanslagen-a4193741 ); Algemeen Dagblad mag niet publiceren over geheime opnames van Peter R. de Vries (Marcel Haenen voor NRC, 26-1-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/01/26/algemeen-dagblad-mag-niet-publiceren-over-geheime-opnames-van-peter-r-de-vries-a4188262 ); ECLI:NL:RBAMS:2024:401 (Rechtbank Amsterdam, https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBAMS:2024:401 ); Kijkshop-reclame Balkenende (https://roderik.nu/portfolio/page/5/ ); ECLI:NL:RBAMS:2005:AS4748 (Rechtbank Amsterdam, https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBAMS:2005:AS4748 ).

Stem Grondwet: Sara Sloan

Krankzinnig geformuleerd censuurverbod wordt niet nageleefd (De snijtafel #82.7)

Help ons voortbestaan door te doneren: https://desnijtafel.nl

Het is Pieter Omtzigts favoriete toneelstuk: De Grondwet, uiteraard opgesteld door Johan Rudolf Thorbecke in 1848. Nou ja, er staat 1815 boven en hij stamt eigenlijk uit 1798, maar sinds 1848 staat hij echt als een huis. Een huis waarin slavernij legaal was trouwens. Gelukkig is de slavernij in 1863 afgeschaft (of 1873?) en en nu danken wij allemaal onze vrijheid aan dit document. Rechters mogen er niet aan toetsen en het is ondergeschikt aan een heleboel verdragen, maar de tekst is fantastisch. Toch? Met Ewout Jansen & Kasper C. Jansen.

In deel 7: De vrijheid van meningsuiting wordt door artikel 7 op verschillende manieren gereguleerd, afhankelijk van of de uiting via drukpers, radio/televisie, of een ander medium plaatsvindt. Volstrekt onzinnig, maar in de praktijk maken de verschillen weinig uit, deels omdat ze klein zijn en deels omdat het artikel toch bijna niets doet. De kern is dat uitingen niet op voorhand mogen worden tegengehouden. Dit gebeurt echter wel. Zodra de uiting heeft plaatsgevonden, biedt artikel 7 geen bescherming meer.

Bronnen: De Grondwet (https://wetten.overheid.nl/BWBR0001840/2023-02-22 ); Toelichting bij de Grondwet van 1815; Tekst & Commentaar Grondwet en Statuut (P.P.T. Bovend’eert, J.L.W. Broeksteeg, D.E. Bunschoten, J.W.A. Fleuren, H.G. Hoogers, 29-6-2023 ); Artikel 10 in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/convention_nld ); Khalid Kasem gaf omkoping toe aan Peter R. de Vries, presentator legt werk neer (Yelle Tieleman en Chiel Timmermans voor AD, 5-1-2024, https://www.ad.nl/binnenland/khalid-kasem-gaf-omkoping-toe-aan-peter-r-de-vries-presentator-legt-werk-neer~a89d99ac/ ); Royce de Vries spant kort geding aan tegen AD (12-1-2024, https://www.ad.nl/binnenland/royce-de-vries-spant-kort-geding-aan-tegen-ad~a66c0311/ ); Geheim vonnis AD-zaak: rechter besloot tot censuur vanwege risico op ‘rationeel moeilijk te verklaren’ aanslagen (Marcel Haenen en Bart Hinke voor NRC, 21-3-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/03/21/geheim-vonnis-ad-zaak-rechter-besloot-tot-censuur-om-risico-op-rationeel-moeilijk-te-verklaren-aanslagen-a4193741 ); Algemeen Dagblad mag niet publiceren over geheime opnames van Peter R. de Vries (Marcel Haenen voor NRC, 26-1-2024, https://www.nrc.nl/nieuws/2024/01/26/algemeen-dagblad-mag-niet-publiceren-over-geheime-opnames-van-peter-r-de-vries-a4188262 ); ECLI:NL:RBAMS:2024:401 (Rechtbank Amsterdam, https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBAMS:2024:401 ); Kijkshop-reclame Balkenende (https://roderik.nu/portfolio/page/5/ ); ECLI:NL:RBAMS:2005:AS4748 (Rechtbank Amsterdam, https://uitspraken.rechtspraak.nl/details?id=ECLI:NL:RBAMS:2005:AS4748 ).

Stem Grondwet: Sara Sloan